Rijkswaterstaat vroeg BLdP in 2018 om mee te werken aan het oplossen van één van de grootste fileknelpunten van Nederland: de A4 tussen Leiden en Den Haag. BLdP stelde een aanpak voor, gebaseerd op public design: design denken voor overheidsvraagstukken.

Serious game

We organiseerden diverse bijeenkomsten met ervaringsdeskundigen uit de regio: weggebruikers, inwoners, ondernemers en medewerkers van gemeenten, de politie en het ziekenhuis. Met behulp van onze serious game diepten we het vraagstuk verder uit, prikkelden we de creativiteit en zorgen we dat de deelnemers meer begrip kregen voor elkaars beleving en belangen.

De eerste stap was het ontleden van het filevraagstuk in het algemeen: Wat zien jullie als veroorzaker van files? Waar erger jij je aan achter het stuur? Wat kunnen we leren van andere landen? In de tweede stap gingen we in groepjes aan de slag met het bedenken en visualiseren van zo veel mogelijk oplossingen op grote kaarten van het projectgebied. We vroegen de deelnemers daarbij om zich te verplaatsen in de rol van de automobilist, vrachtwagenchauffeur, hulpdienst, treinreiziger of toerist om nieuwe invalshoeken extra te stimuleren.

Design Thinking is geen brug te ver. Participatie staat niet stil in een steeds mondiger wordende samenleving, daarom is het belangrijk om verschillende methoden te blijven ontwikkelen. Je kweekt door middel van Desing Thinking meer begrip voor elkaars standpunten. Participeren is niet alleen iets tussen een burger en een overheid, samen met elkaar zorgen we dat de kwaliteit van de besluitvorming verbetert.

Alwin Nijhuis – Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat / Rijkswaterstaat

Opbrengsten stakeholdertrajecten

Het resultaat was in de eerste plaats dat de belangrijkste fileveroorzakers en de grootste knelpunten helder in beeld kwamen. Een belangrijk inzicht was dat er méér nodig is dan alleen aanpassingen op de weg. De oplossingsrichtingen waren gevarieerder dan bij ‘reguliere’ meedenksessies over infrastructurele projecten. Het leverde een lange lijst aan ideeën op, variërend van slimme softwaretoepassingen, maatwerkoplossingen voor specifieke punten (denk aan bochten flauwer maken, zodat het zicht beter is), tot aan ideeën om het in de file staan aangenamer te maken en oplossingen uit het buitenland zoals ‘stay in your lane’.

Een andere opbrengst was meer verbinding tussen stakeholders. De verschillende belanghebbenden leerden elkaar op een andere manier kennen en kregen meer begrip voor elkaars standpunt. Rijkswaterstaat heeft de opgehaalde informatie, inzichten en ideeën verwerkt in de plannen en berekeningen voor dit traject.